Ervaringen
‘Een ijzersterk, gedreven en jong team’
Werken met mensen met een verslaving en persoonlijkheidsproblemen: collega’s René van Rossum, psychiater en systeemtherapeut, en Gijs Zaalberg, psycholoog, vinden het uitdagend, maar mooi werk. Samen vertellen ze over hun werk in de Verslavingskliniek voor Persoonlijkheidsproblematiek. ‘Schitterend om de mens achter de verslaving te zien.’
René en Gijs over werken in de VPP: ‘Een ijzersterk, gedreven en jong team.’
Hoe kwamen jullie bij Brijder terecht?
Gijs: ‘Ik werkte voor ik bij Brijder kwam bij het Centraal Aanmeldteam Haaglanden (CAT) van Parnassia Groep waar ik telefonische intakes deed. Een toenmalige collega van mij was daar gaan werken en vertelde wat over de VPP. Hij stelde voor om een keer te komen praten. En nu zit ik hier.’
René: ‘Ik hoorde via een vriend dat ze bij Brijder in Den Haag een psychiater zochten die daarnaast ook systeemgesprekken kon doen. Zodoende kwam ik op gesprek en hoorde ik over Dialectische Gedragstherapie (DGT), de therapie waar het in de VPP om draait. Bij mijn vorige werkgever behandelde ik ook al binnen de kaders van DGT, maar ik had dit nog nooit in een klinische setting gedaan. Het leek me dus interessant en tegelijkertijd spannend om dit bij Brijder te gaan doen.’
'We werken met een kwetsbare doelgroep, waar vanuit de maatschappij een stigma op gedrukt is'
Waren jullie al bekend met verslavingszorg?
René: ‘Verslavingszorg was voor mij helemaal nieuw. Aan het begin was dat wel even pittig. Vooral op de afdeling Ouder en Kind waar het ook om de kinderen draait en je ook de samenwerking moet zoeken met jeugdzorg.’
Gijs: ‘Voor mij was het ook nieuw. Ik kwam als kersverse psycholoog hier terecht en moest het echt in de praktijk gaan ervaren in plaats van wat ik uit een boekje heb geleerd. Dat is uitdagend en op sommige momenten ook zwaar, maar ik vind het ook leuk om met deze doelgroep te werken. Het is een kwetsbare doelgroep, waar vanuit de maatschappij een stigma op gedrukt is. Ik vond het dan ook direct schitterend om de mens achter de verslaving te zien. En nog steeds.’
Welke behandelingen vind je het leukste om te doen?
Gijs: ‘De vaardigheidstraining van de DGT is de basis van wat wij hier doen en deze training vind ik ook interessant om te doen.’
René: ‘Dat vind ik inderdaad ook een leuke groep. Daarnaast vind ik de rollenspelgroep ook boeiend. In deze groep gaan mensen de vaardigheden die ze aanleren, oefenen in bepaalde situaties. Traumabehandeling vind ik ook heel interessant. Daar heb ik me de laatste jaren wat meer in verdiept.’
Gijs: ‘Ik zit ook bij de commitmentgroep. In deze groep komen mensen vóór ze in behandeling gaan bij de VPP bij ons langs en leggen we ze in 2 of 3 sessies uit wat we doen en wat het betekent als ze hier in behandeling komen. We hebben namelijk gemerkt dat mensen een folder niet lezen als ze nog in gebruik zitten en tijdens een intake onthouden ze ook niet alles. Als we de voorlichting vooraf goed doen, komen mensen met een veel therapiegerichtere blik binnen.’
'Problemen die naast een verslaving spelen, worden vaak niet behandeld. Dat doen we in de VPP wel’
Wat voor persoonlijkheidsproblemen kom je tegen?
René: ‘Mensen hebben bijvoorbeeld vaak problemen met relaties en zijn snel overprikkeld. Ook komt het voor dat mensen zichzelf beschadigen. Het is voor de mensen die hier in behandeling komen natuurlijk een soort snelkookpan. Problemen waar mensen tegenaan lopen, komen vrij snel op tafel. Dat is soms ook lastig in de groepsdynamiek.’
Gijs: ‘De problemen die ze naast de verslaving hebben, manifesteren zich in elk gebied van iemands leven; in contacten, in relaties en dat komt tot uiting in hun gedrag. Ze voelen óf heel veel óf heel weinig. In de kliniek valt de dempende of de stimulerende factor van middelen weg.’
René: ‘We kijken echt naar wat er nog meer speelt naast die verslaving. Heeft iemand bijvoorbeeld nog een angststoornis of is er een trauma? En welke behandeling past daar dan het beste bij. Dat vind ik ook boeiend aan deze plek en aan Brijder in het algemeen. Heel veel behandelingen zijn namelijk gericht op het beheersen van verslavingsgedrag, maar problemen die daarnaast spelen, worden vaak niet behandeld. Dat doen we hier wel.’
Als iemand dan uiteindelijk het traject succesvol afrondt; hoe mooi is dat?
Gijs: ‘Het doel is natuurlijk dat mensen sterker naar buiten gaan dan ze binnenkomen. Ik werd van de week toevallig nog gebeld door een oud-cliënt. Op het moment dat hij hier in behandeling kwam, zat hij er echt niet goed bij en had hij problemen met zijn kinderen, relaties en werk. Hij belde me om te vertellen dat hij op vakantie geweest is, dat dingen weer goed gaan thuis en dat het op school beter ging. Dat is fijn om te horen natuurlijk.’
René: ‘En soms lukt het cliënten in eerste instantie niet om het traject af te ronden. Dat hoort ook bij het vak. Mensen hebben soms meerdere stappen nodig of meerdere opnames waardoor eindelijk iemand zo ver komt dat hij of zij ook wil en kan veranderen.’
Gijs: ‘Het mooie is dat we vaak ook mensen, bij wie het in eerste instantie niet lukt, weer terugzien in de kliniek en die vervolgens het traject wél met succes afronden.’
Waar moet iemand aan voldoen om bij VPP te komen werken?
René: ‘Mensen die hier binnen komen, hebben vaak een ingewikkeld karakter. Dat komt in de kliniek ook tot uiting. Je moet bereid zijn om te snappen waarom deze mensen doen wat ze doen en bij jezelf onderzoeken wat jouw rol daarin is. Als je alleen maar vastzit aan protocollen en regels, wordt het moeilijk.’
Gijs: ‘Het loopt bijna altijd anders dan je van tevoren denkt en cliënten voelen dat ook. Flexibel zijn is daarom heel belangrijk inderdaad. De kennis kan je leren. Ik had toen ik hier kwam ook niet perse heel veel kennis of werkervaring op het gebied van verslaving en persoonlijkheidsproblematiek.’
'Cliënten die bij ons komen, zijn over het algemeen enorm bereid om aan zichzelf te werken. Je merkt dan aan het team dat die motivatie er ook is.’
En hoe leer je dat?
Gijs: ‘Toen ik hier binnenkwam heb ik gelijk de cursus DGT gevolgd. Ik ben nu ook gestart met de opleiding cognitieve gedragstherapie. Er is dus volop ruimte om jezelf te ontwikkelen en je leert jezelf hier ook goed kennen.’
René: ‘Daarnaast kan je bijvoorbeeld ook een cursus EMDR doen of een IMH-cursus als je op de afdeling Ouder en Kind werkt. Het is maar net waar jouw affiniteit ligt.’
In wat voor team kom je terecht als je bij VPP aan de slag wil?
Gijs: ‘Het is een ijzersterk, gedreven en jong team. Het is ook een divers team met mensen van verschillende achtergronden, disciplines en ook mensen die wat langer meedraaien in het vak. Het leuke is dat deze behandeling ook draait om een wederzijdse samenwerking. Het is een wisselwerking. Cliënten die bij ons komen, zijn over het algemeen enorm bereid om aan zichzelf te werken. Je merkt dan aan het team dat die motivatie er ook is.’
René: ‘We praten elkaar ook dagelijks bij over dingen die spelen of waar we direct iets mee moeten. Dan zie je ook de bereidheid van collega’s om te helpen en bij te springen. We staan met z’n allen achter wat we hier doen.’