21 juli 2022

PARC ontvangt subsidie voor onderzoeken naar cocaïne- en cannabisverslaving

Het Parnassia Addiction Research Centre (PARC), het onderzoeksinstituut van Brijder Verslavingszorg en Parnassia Groep, ontvangt subsidie van ZonMw voor het uitvoeren van twee grote onderzoeken.

De subsidies zijn toegekend aan:

  • Onderzoek naar contingentiemanagement bij jongeren met cannabisverslaving en
  • Onderzoek naar langwerkend dexamfetamine bij cocaïneverslaving.

Onderzoekers Renske Spijkerman, Peter Blanken en Vincent Hendriks kregen van ZonMw een groot subsidiebedrag om de studies de komende 5 jaar uit te voeren.

Contingentiemanagement bij jongeren met cannabisverslaving

De meeste jongeren in de verslavingszorg hebben cannabisverslaving als primair probleem. Vaak hebben zij onvoldoende baat bij de gebruikelijke behandeling met cognitieve gedragstherapie (CGT) en vallen zij terug in gebruik. Nieuwe behandelingen zijn nodig om de cannabisverslaving te doorbreken. Contingentiemanagement (CM) is potentieel één van de meest effectieve verslavingsbehandelingen. CM is gericht op het versterken van beoogd gedrag – in dit geval het niet gebruiken van cannabis, volgens urineanalyse – door dit gedrag intensief en systematisch te belonen. Wij hopen aan te tonen dat CM vaker dan CGT leidt tot aanzienlijk minder cannabisgebruik en kostenbesparend is. Het onderzoek wordt uitgevoerd onder 154 jongeren met een cannabisverslaving. Door loting ontvangen zij 12 weken behandeling met CM of de gebruikelijke CGT-behandeling.

'We hopen dat contingentiemanagement een effectievere behandeling is voor jongeren met een cannabisverslaving en kan helpen om het risico op chronische verslaving en langdurige problemen op andere leefgebieden te verkleinen'

Renske Spijkerman, senior onderzoeker bij PARC

Langwerkend dexamfetamine bij cocaïneverslaving

Jaarlijks komen zo'n 15 duizend mensen in zorg vanwege problemen met cocaïne, een stimulerende drug. Voor de behandeling van cocaïneverslaving is geen medicijn beschikbaar. De psychosociale behandeling die mensen krijgen, heeft niet bij iedereen succes; veel mensen komen meermaals terug in zorg. Het is aangetoond dat agonistische ('vervangende') medicijnen effectief kunnen zijn bij de behandeling van verslaving: methadon bij heroïneverslaving; nicotinevervangers voor rokers. Dexamfetamine is een stimulerend middel dat als medicijn geregistreerd is voor behandeling van o.a. ADHD. Het is mogelijk ook effectief als vervangend medicijn voor mensen met een cocaïneverslaving. We willen onderzoeken of langwerkend dexamfetamine bij mensen met een cocaïneverslaving en een bijkomende heroïneverslaving waarvoor zij methadon krijgen voorgeschreven (1) het gebruik van cocaïne vermindert en (2) hun gezondheid en kwaliteit van leven verbetert. 

'Uiteindelijk hopen we dat langwerkend dexamfetamine geregistreerd kan worden als effectief en veilig medicijn voor de behandeling van mensen met een cocaïneverslaving'

Peter Blanken, senior onderzoeker bij PARC

Samenwerkingspartners en (co)financiers

Beide onderzoeken worden mogelijk gemaakt door de toegekende subsidies van ZonMw.
Het onderzoek naar contingentiemanagement is gehonoreerd in het programma Doelmatigheid van ZonMw. Er waren rond de 90 projectideeën ingediend, waarvan er 39 werden uitgenodigd om een volledige subsidieaanvraag in te dienen. Uiteindelijk zijn 12 aanvragen gehonoreerd. Voor dit onderzoek is cofinanciering verkregen van Stichting tot Steun VCVGZ en Verslavingskunde Nederland (VKN). Het onderzoek wordt uitgevoerd bij Brijder Jeugd en Youz Verslavingszorg (beide Parnassia Groep) en Novadic-Kentron.

Het onderzoek naar langwerkend dexamfetamine is gehonoreerd in het programma Goed Gebruik Geneesmiddelen van ZonMw. Er waren rond de 35 projectideeën ingediend, waarvan er 12 werden uitgenodigd om een volledige subsidieaanvraag in te dienen. Uiteindelijk zijn 4 aanvragen gehonoreerd. Voor dit onderzoek is cofinanciering verkregen van Di-AcetylM B.V.. Het onderzoek wordt uitgevoerd bij afdelingen van Brijder en Antes (beide Parnassia Groep) en bij de GGD Amsterdam en Jellinek (Utrecht). 

Het PARC werkt in deze onderzoeken samen met (in alfabetische volgorde): Antes, Brijder (Jeugd), Columbia University (New York), GGD Amsterdam, Hogeschool van Amsterdam, Nederlands Kanker Instituut (afdeling farmacie en farmacologie), Novadic-Kentron, Radboud Universiteit, Stichting het Zwarte Gat, Trimbos-instituut, Universiteit Leiden, Universiteit van Amsterdam en Youz Verslavingszorg.

Preventie en voorlichting

Hulp voor familie en naasten